Գործնական քերականություն՝
1.Ուղղակի խոսքը դարձրու՛ անուղղակի։
1. –Ես ամեն ինչ կկազմակերպեմ,- ասաց կուրսի ավագը։
Նա ասաց, որ ամեն ինչ կկազմակերպի:
2. –Մենք ե՞րբ կարող ենք գնալ ցուցահանդես,- տնօրենին հարցրին աշակերտները։
Աշակերտները հարցնում էին տնօրենինի, թե ե՞րբ կարող են գնալ ցուցահանդեսի:
3. –Մենք,- ասաց նա,- երբեք գործը կիսատ չենք թողել։
Նա ասում էր, որ մենք, երբեք գործը կիսատ չենք թողել:
4. Հայտարարության մեջ գրված էր. «Մենք կարող ենք պատվերը կատարել երեք օրում»։
Հայտարարության մեջ գրված էր, որ նրանք կարող են պատվերը կատարել երեք օրում:
5. –Ես իմ քանդակները ստեղծելիս չեմ մտածում աշխատանքի դժվարության մասին,- ասաց Արմանը։
Արմանը ասում էր, որ իր քանդակները ստեղծելիս չի մտածում աշխատանքի դժվարության մասին:
6. –Հասմի՛կ, դու խմբի ցուցակը պետք է ներկայացնես ինձ,- ասաց ուսուցչուհին։
Ուսուցչուհին ասում էր Հասմիկին, որ պետք է խմբի ցուցակը ներկայացնի իրեն:
7. «Ես ոչինչ չպետք է մոռանամ, այլապես հաջողության չեմ հասնի»,- մտածեց մրցույթի վերջին մասնակիցը։
Մասնակիցը մտածում էր, որ նա ոչինչ չպետք է մոռանա, այլապես հաջողության չի հասնի:
2. Տեքստն ընդարձակիր՝ նկարագրող, բնութագրող, վերաբերմունք արտահայըող բառեր, բառակապակցություններ կամ նախադասություններ ավելացնելով։
Նապաստակները
Երբ նապաստակները հասկացան, որ իրենք են ամենավախկոտ կենդանիները, որոշեցին, որ բոլորով գնան, լիճն ընկնեն, խեղդվեն։ Իսկ լճափի գորտերը նրանց ոտքերի թփթփոցը որ լսեցին, անմիջապես ցատկեցին լճի ամենախոր տեղը։ Մի նապաստակ ասաց․
— Էլ ի՞նչ խեղդվենք, աշխարհում մեզանից վախկոտ արարածներ էլ կան։
Քանի որ նապաստակներից բացի կան ավելի վախկոտ կենդանիներ, նրանք որոշեցին չխեղդվել և ընկերանալ մյուս կենդանիների հետ:
Նապաստակները գնում են սկյուռիկներ մոտ: Նրանք ընկերանում են: Նապաստակները սկյուռիկների հավաքած ձմռան պաշարն ուտում ու փախչում են:
Անտառի թավուտում նրանք հանդիպում են մկնիկներին: Նրանք խաղում են, վազվզում, բայց շուտով մութն ընկնում է: Նապաստակները խնդրում են մկնիկներին, որ նրանց տանը գիշերեն:
Կեսգիշերին նապաստակները արթնանում են, ուտում են մկնիկների ընկույզների մի մասը, մյուս մասն էլ լցնում են գրապաններն ու փախչում:
Ժամանակ է անցնում, նապաստակները հասկանում են, որ իրենց ընկերների հետ սխալ են վարվել:
Այսպես նապաստակները վերադառնում են անտառի իրենց բացատը, ներողություն խնդրում ընկերից և օգնում են նրանց ձմռան պաշար հավաքել:
3.
Արտագրե՛լ՝ լրացնելով երկհնչյունները։
Առավոտյան, ծովեզրյա, այծյամ, արդյոք, մատյան, առյուծ, բազմամյա, ստորոգյալ, լուսնյակ, , եղյամ, սայթաքել, կայսր, եռամսյակ, լռակյաց, գործունյա, դղյակ, ծննդյան, կղզյակ, մշակույթ, մեղվաբույծ, համբույր, եղջյուր, սառուցյալ, նյութ, կույտ, շաբաթօրյակ։
4.
Դո՛ւրս գրել այն բառերը, որոնցում մեկից ավելի երկհնչյուն կա։
Արտաժամյա, պայթյուն, հայություն, օտարերկրյա, գյուղական, միջանկյալ, մայրություն, այժմյան, մագաղաթյա, ներքոհիշյալ, կայունություն, արքայորդի, հարյուրամյա, լայնություն, հարաբերյալ, վայրագություն, գրաբարյան, մետաքսյա։
Հայություն, մայրություն, կայունություն:
5.
Արտագրե՛լ՝ ըստ անհրաժեշտության լրացնելով օ կամ ո։
Ականջօղ, ամանորյա, ամենօրյա, անօգնական, անօթևան, անորոշ, ապօրինի, արծաթազօծ, բացօթյա, բնօրրան, գազօջախ, գիշերուզօր, գիշերօթիկ, զորք, լավորակ, կեսօր, հանապազորդ, հանապազօրյա, հոգս, հօդս ցնդել, հոտնկայս, մեղմօրոր, մեղմորեն, միօրինակ, նախօրոք, ոսկեզօծ, ջրօրհնեք, վաղորդայն, վաղօրոք, տասնօրյակ։
6.Կազմե՛լ նախադասություններ՝ գործածելով տրված դարձվածային միավորները։
Վարդագույն ակնոցով նայել, ջրից չոր դուրս գալ, համբերության բաժակը լցվել, ձեռք մեկնել, քաղցր աչքով նայել։
Մարդիկ ուշադրություն չէին դարձնում հիվանդի լուրջ հիվանդությանը, կարծես նրանք վարդագույն ակնոցով էին նայում հիվանդի կյանքին:
Նա իր խորամանկությունով կարողանում էր բոլոր ասպարեզներում ջրից չոր դուրս գալ:
Շատ բարկանալուց հետո պապը ձեռքը խբեց սեղանին և ասաց, որ իր հանբերության բաժակը լցվել է:
Ձեռք մեկնելով տուժվածին մենք փրկեցինք նրա կյանքը:
Նա միշտ ասում էր, որ քաղցր աչքերով է նայում երեխաներին, բայց իրականում հակառակն էր:
Վ. Սարոյան. «Հինգ հասուն տանձերը»
Այս պատմություն ազնիվ տղայի խոստովանության մասին էր: Կարծում եմ, որ մի քանի տանձ ծառից քաղելը գողություն չէ: Տղայի հետ անարդար վարվեցին, որովհետև նա ինչպես մյուս բոլոր փոքրիկները, առանց որևէ նենգ մտադրության, պարզապես ցանկանում էր վայելել քաղցր տանձերը։
Կարծում եմ, որ տղան գիտակցել էր իր սխալը և ներողություն էր խնդրում իր սխալի համար: Զգալով իր սխալը, որ ուրիշի հողամասից չի կարելի հավաքել մրգեր, նա տանձի կուտը պահում էր իր մոտ, որպեսզի ցանի իրենց հողամասում և ունենա իր սեփական ծառը:
Միլենա Մանուչարյան 